تأثیر روش استخراج عصاره اندام هوایی گیاه دارویی سرخارگل (echinacea purpurea l.) بر خاصیت ضد میکروبی آن در تعدادی از باکتری های بیماری زا

چکیده زمینه و هدف: در سال های اخیر بر استفاده از مواد طبیعی مانند اسانس ها و عصاره ها به جای نگهدارنده های شیمیایی در صنعت غذا تأکید بیشتری شده است. هدف اصلی تحقیق حاضر تأثیر روش استخراج عصاره اندام هوایی گیاه دارویی سرخارگل بر خاصیت ضد میکروبی آن در تعدادی از باکتری های گرم مثبت و گرم منفی می باشد. مواد و روش ها: این مطالعه آزمایشگاهی در سال 1391 انجام گرفت. ترکیب های فنلی عصاره سرخارگل از طریق روش خیساندن و امواج مایکروویو با حلال های آب، متانول 80% و استون استخراج و اندازه گیری شد. میکروارگانیسم های مورد پژوهش باسیلوس سرئوس، لیستریا مونوسیتوژنز، اشرشیاکلی، شیگلا دیسانتری و سودوموناس آئروژینوزا بودند. تجزیه آماری داده های آزمایش با استفاده از نرم افزار spss نسخه 15 و مقایسه میانگین ها به روش آزمون چند دامنه ای دانکن انجام شد. یافته ها: عصاره متانولی در روش استخراج به کمک مایکروویو بیشترین میزان ترکیب های فنلی را به خود اختصاص داد، در حالی که عصاره استونی کمترین میزان ترکیب های فنلی را در هر دو روش استخراج شامل شد. در مقایسه دو روش استخراج، عصاره های مایکروویوی در مورد هر سه حلال مورد آزمون کارایی استخراج بالاتری داشتند. در بررسی فعالیت ضد میکروبی عصاره اندام هوایی سرخارگل، کمترین غلظت بازدارندگی و کمترین غلظت کشندگی در برابر باکتری های گرم مثبت باسیلوس سرئوس و لیستریا مونوسیتوژنز حاصل شد. سودوموناس آئروژینوزا مقاوم ترین باکتری نسبت به عصاره ها بود. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که در بیشتر موارد عصاره های مایکروویوی نسبت به عصاره های استخراج شده با روش خیساندن، فعالیت ضد میکروبی بیشتری داشتند. بنابراین عصاره استخراج شده این گیاه به کمک امواج مایکروویو می تواند به عنوان یک نگهدارنده مواد غذایی مطرح شود. با وجود این انجام تحقیقات بیشتر در مدل های غذایی، اثرات ضد میکروبی آن را آشکارتر خواهد کرد. واژه های کلیدی: عصاره سرخارگل، خواص ضد میکروبی، روش عصاره گیری